~ 2024-12-09 ~
Organizowanie zbiórek publicznych to efektywna metoda pozyskiwania funduszy na cele społeczne i charytatywne. Aby przeprowadzić taką zbiórkę zgodnie z obowiązującymi przepisami, warto zapoznać się z Ustawą o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych z 2014 roku oraz skorzystać z informacji dostępnych na portalu zbiorki.gov.pl.
Zbiórka publiczna polega na zbieraniu ofiar w gotówce lub w naturze (w formie darów rzeczowych) w miejscach publicznych i na cele pożytku publicznego (np. kultura, pomoc społeczna) lub na cele religijne. Istotnym aspektem jest to, że pieniądze zbiera się do puszek lub skarbonek. Miejsca publiczne to m.in. ulice, parki, place, sklepy. Miejscem zbiórki może być określone także zbieranie datków „od domu do domu”.
Organizatorami takich zbiórek mogą być organizacje pozarządowe (zarówno rejestrowe, jak i zwykłe), organizacje kościelne i wyznawniowe, a także tzw. komitety społeczne, które liczą co najmniej 3 osoby i zostały powołane specjalnie w celu przeprowadzenia zbiórki.
Nie każda zbiórka wymaga formalnego zgłoszenia. Zbiórki prowadzone wśród znajomych, w obrębie kościołów czy na terenie szkół (tzn. wśród uczniów bądź wśród nauczycieli) są zwolnione z obowiązku zgłaszania, ponieważ nie są traktowane jako zbiórki publiczne. Zbiórki publicznej nie stanowi także np. akcja wysyłania SMSów z przeznaczeniem na cele dobroczynne, czy też wysyłanie prośby o przelew bankowy w formie darowizny na cele statutowe organizacji pozarządowej. Zbiórki publicznej nie stanowi także organizowanie zbiórki online poprzez powszechnie dostępne platformy, takie jak np. zrzutka.pl czy pomagam.pl.
Zgłoszenie zbiórki publicznej odbywa się poprzez wypełnienie formularza dostępnego na portalu zbiorki.gov.pl, prowadzonym przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. W zgłoszeniu należy podać cel zbiórki, dane organizatora, sposób i miejsce jej prowadzenia, termin oraz przewidywane koszty organizacyjne. Ministerstwo publikuje informację o zbiórce na portalu w ciągu 3 dni roboczych dla zgłoszeń elektronicznych lub 7 dni roboczych dla zgłoszeń papierowych.
Wolontariusze uczestniczący w zbiórce muszą posiadać identyfikatory zawierające imię, nazwisko oraz szczegóły dotyczące zbiórki. Przejrzystość działań jest kluczowa dla utrzymania zaufania darczyńców i organów kontrolnych.
Po zakończeniu zbiórki organizator jest zobowiązany do złożenia sprawozdania z jej przeprowadzenia w ciągu 30 dni oraz sprawozdania ze sposobu rozdysponowania zebranych środków w terminie 3 miesięcy od zakończenia roku obrotowego. Sprawozdania te są publikowane na portalu zbiorki.gov.pl i dostępne przez 10 lat.
Do najczęstszych błędów przy organizacji zbiórek należą niekompletne zgłoszenia, nieprzestrzeganie terminów sprawozdawczości oraz brak identyfikatorów dla wolontariuszy. Aby ich uniknąć, warto dokładnie zapoznać się z wymaganiami formalnymi i terminami określonymi w ustawie oraz na portalu zbiorki.gov.pl.
Portal zbiorki.gov.pl to oficjalna platforma Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, na której można zgłaszać i rozliczać zbiórki publiczne. Znajdują się tam również szczegółowe informacje o zasadach prowadzenia zbiórek, odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania oraz formularze zgłoszeń i sprawozdań.
WOŚP to jedna z najbardziej rozpoznawalnych inicjatyw charytatywnych w Polsce, organizująca coroczne zbiórki publiczne na rzecz ochrony zdrowia. Analiza tej zbiórki pozwala zrozumieć kluczowe elementy zgodne z Ustawą o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych z 2014 roku.
Fundacja Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym, jest odpowiedzialna za organizację zbiórki. Jako organizacja pozarządowa, posiada uprawnienia do prowadzenia zbiórek publicznych na cele zgodne z jej statutem.
Każda edycja WOŚP ma jasno określony cel, mieszczący się w sferze zadań publicznych, takich jak ochrona zdrowia. Przykładowo, 31. Finał WOŚP w 2023 roku koncentrował się na zakupie sprzętu do wczesnej diagnostyki sepsy.
Finał WOŚP odbywa się co roku w styczniu. Zbiórka trwa przez określony czas, a jej rozpoczęcie i zakończenie są publicznie ogłaszane, co jest zgodne z wymogiem ustawy dotyczącym precyzyjnego określenia terminu zbiórki.
Zbiórka prowadzona jest w miejscach publicznych na terenie całej Polski oraz za granicą. Wolontariusze kwestują na ulicach, w parkach, centrach handlowych i innych ogólnodostępnych miejscach, co wymaga zgłoszenia zbiórki zgodnie z ustawą.
Wolontariusze zbierają datki do specjalnie oznakowanych puszek, posiadając identyfikatory z imieniem, nazwiskiem i zdjęciem, co zapewnia transparentność i bezpieczeństwo zbiórki. Dodatkowo, organizowane są aukcje charytatywne oraz zbiórki elektroniczne, które nie wymagają zgłoszenia jako zbiórki publiczne, gdyż nie polegają na zbieraniu ofiar w gotówce lub w naturze w miejscach publicznych.
Fundacja WOŚP regularnie publikuje sprawozdania z przeprowadzonych zbiórek oraz ze sposobu rozdysponowania zebranych środków. Informacje te są dostępne na stronie internetowej fundacji oraz w mediach, co jest zgodne z wymogami ustawy dotyczącymi transparentności i obowiązku sprawozdawczego.
Analiza działalności WOŚP pokazuje, jak organizacja pozarządowa może skutecznie i zgodnie z prawem prowadzić zbiórki publiczne na szeroką skalę, dbając o transparentność, legalność i efektywność swoich działań.
