~ 2025-01-09 ~
Rezultaty projektu to jeden z najważniejszych elementów, który decyduje o jego wartości i sukcesie. Precyzyjne określenie rezultatów umożliwia monitorowanie postępów, ocenę efektywności działań oraz ich długofalowego wpływu na grupę docelową i społeczność. Rezultaty są również kluczowe w procesie rozliczania projektu, dlatego warto poświęcić szczególną uwagę ich formułowaniu. W tym artykule pokażemy, jak stworzyć opis rezultatów, który będzie zgodny z najlepszymi praktykami.
Analizując programy grantowe różnych instytucji spotkasz się z różnorodnością określeń rezultatów. Czasami będą one podzielone np. na twarde i miękkie, innym razem na jakościowe i ilościowe, gdzie indziej na miękkie i produkty rezultatu miękkiego. Czasami zamiast określenia „rezultaty” spotkasz się z określeniem „efekty”. Może się też zdarzyć, że grantodawca poprosi o opis rezultatów mierzalnych i niemierzalnych.
Co do zasady można uznać, że rezultaty twarde, czy też produkty to innymi słowy rezultaty ilościowe, mierzalne. Z kolei rezultaty miękkie to innymi słowy rezultaty jakościowe (teoretycznie niemierzalne, jednak co do zasady rezultaty jakościowe też powinny być mierzalne).
Rezultaty miękkie czy też jakościowe wskazują na jakościowe zmiany, jakie przyniosą działania projektowe. Mogą obejmować wzrost wiedzy, umiejętności, świadomości lub integracji społecznej uczestników. Przykładem rezultatu miękkiego jest: „Podniesienie poziomu wiedzy uczestników warsztatów na temat ekologii i recyklingu o 50% w porównaniu z wynikami ankiet początkowych”.
Rezultaty te to rezultaty ilościowe, które pokazują wymiernie, co konkretnego zostało zrealizowane w ramach projektu. Są to mierzalne efekty działań, takie jak liczba przeprowadzonych warsztatów, liczba uczestników, liczba wydanych materiałów edukacyjnych, liczba stworzonych rzeczy materialnych i niematerialnych. Przykład produktu to: „Zorganizowanie 10 warsztatów dla 100 uczestników oraz przygotowanie 200 broszur edukacyjnych” bądź „wydanie 1000 sztuk poradnika na temat włączania osób ze specjalnymi potrzebami w działania instytucji”.
Obie kategorie rezultatów powinny być realne, weryfikowalne i mierzalne, co pozwoli na ich skuteczne monitorowanie i dokumentowanie.
Rezultaty muszą być realne do osiągnięcia w ramach dostępnych zasobów, czasu i działań projektowych. Zbyt ambitne cele mogą prowadzić do trudności w ich realizacji i rozliczeniu.
Każdy rezultat powinien być możliwy do sprawdzenia. W tym celu należy określić wskaźniki, które pozwolą na ocenę, czy rezultat został osiągnięty. Na przykład: „80% uczestników warsztatów wypełni ankiety końcowe, deklarując poprawę wiedzy o ochronie środowiska”.
Rezultaty powinny bezpośrednio wynikać z celów projektu. Jeśli celem jest np. poprawa integracji międzypokoleniowej, odpowiednim rezultatem może być: „Organizacja 5 wspólnych wydarzeń dla seniorów i młodzieży, w których weźmie udział co najmniej 50 osób z obu grup wiekowych”.
Aby skutecznie monitorować postępy projektu, należy zaplanować konkretne metody zbierania danych o rezultatach. Mogą to być ankiety, listy obecności, raporty z działań, testy wiedzy, ewaluacje końcowe czy zdjęcia dokumentujące wydarzenia. Dokumentacja jest kluczowa w procesie rozliczania projektu i raportowania do grantodawcy.
Trwałość rezultatów oznacza, że zmiany wprowadzone w ramach projektu będą miały długofalowy wpływ, nawet po jego zakończeniu. Warto wskazać, jakie działania zostaną podjęte, aby utrzymać rezultaty projektu. Przykład: „Materiały edukacyjne przygotowane w ramach projektu będą dostępne na stronie internetowej organizacji przez kolejny rok, a uczestnicy warsztatów zostaną zaproszeni do udziału w kolejnych inicjatywach związanych z ochroną środowiska”.
Projekt powinien być zaplanowany w taki sposób, aby jego rozwiązania mogły zostać zastosowane w innych kontekstach, instytucjach lub regionach. Na przykład, jeśli w ramach projektu opracowano model warsztatów dla seniorów, warto wskazać, że może on być wdrożony również w innych gminach. Replikowalność zwiększa wartość projektu i jego znaczenie w kontekście społecznym.
Każdy projekt powinien odnosić się do istniejących barier lub niedoskonałości systemowych, które ma na celu zmienić. W opisie rezultatów warto wskazać, jak projekt wpływa na polityki, procedury czy praktyki. Przykład: „Projekt przyczynił się do zmiany lokalnych procedur segregacji odpadów, co zwiększyło efektywność recyklingu w gminie”.
Cel projektu: Zwiększenie wiedzy ekologicznej mieszkańców gminy X.
Rezultaty miękkie / jakościowe: „80% uczestników warsztatów deklaruje wzrost świadomości ekologicznej na temat segregacji odpadów i ochrony środowiska, co zostało potwierdzone w testach wiedzy przeprowadzonych przed i po zajęciach”.
Rezultaty twarde / ilościowe / produkty: „zorganizowano 10 warsztatów ekologicznych dla 100 mieszkańców gminy X oraz przygotowano 200 broszur edukacyjnych na temat recyklingu i oszczędzania zasobów naturalnych”.
Trwałość efektów: „materiały edukacyjne będą dostępne na stronie internetowej organizacji, a uczestnicy warsztatów zostaną zaproszeni do udziału w kolejnych działaniach promujących ochronę środowiska, co zapewni kontynuację inicjatywy”.
Skalowalność i replikowalność: „model warsztatów ekologicznych, opracowany w ramach projektu, może zostać wdrożony w innych gminach, a broszury edukacyjne zostaną udostępnione w formacie cyfrowym, co pozwoli na ich wykorzystanie w różnych regionach”.
Rezultaty są kluczowym elementem każdego projektu NGO – od ich precyzyjnego sformułowania zależy nie tylko sukces działań, ale również pozytywna ocena projektu przez grantodawców. Ważne jest, aby rezultaty były realne, mierzalne i weryfikowalne, a ich opis uwzględniał trwałość efektów oraz możliwość zastosowania działań w innych kontekstach. Dzięki temu projekt zyska większą wartość społeczną i długofalowy wpływ na społeczność, dla której został stworzony.
Autor: Piotr Dominiak
© Lokalna Grupa Działania Partnerstwo Dorzecze Słupi
Zobacz też inne nasze artykuły dotyczące zasad tworzenia projektów:
https://portal-ngo.pl/jak-przygotowac-projekt-poradnik-dla-ngo-cz-1/
https://portal-ngo.pl/jak-stworzyc-cel-projektu/
https://portal-ngo.pl/dzialania-w-projekcie/
https://portal-ngo.pl/harmonogram/
https://portal-ngo.pl/grupa-docelowa/
